Informatie Gemeenteraadsverkiezing 2026 voor politieke partijen

U kunt zich kandidaat stellen voor de gemeenteraadsverkiezing van 18 maart 2026. Iedere partij die wil meedoen moet op 2 februari tussen 09.00 en 17.00 uur een kandidatenlijst inleveren.  Het inleveren van de kandidatenlijsten wordt georganiseerd bij het centraal stembureau in het gemeentehuis in Heerhugowaard. U maakt hiervoor een afspraak. Nadere informatie zoals tijdstip en de mogelijkheid om een afspraak te maken volgt.

De kandidatenlijst moet minimaal 1 en mag maximaal 50 kandidaten bevatten. De lijst moet persoonlijk worden ingeleverd door een kiezer die zelf mag stemmen voor de gemeenteraadsverkiezing. Degene die de lijst inlevert ontvangt een ontvangstbewijs. 

We willen het inleveren van de kandidatenlijsten zo soepel mogelijk laten verlopen. De kandidatenlijst en bijbehorende stukken kunt u vooraf door ons laten controleren op juistheid en volledigheid. Hiervoor wordt in januari 2026 een apart moment ingepland. Wij adviseren u gebruik te maken van deze mogelijkheid.

Een politieke partij die onder een bepaalde naam (aanduiding) wil deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezing moet zich laten registreren bij het centraal stembureau in Dijk en Waard. De geregistreerde naam komt dan bovenaan de kandidatenlijst en  op het stembiljet te staan. 
Alleen partijen die een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid zijn, kunnen een naam (aanduiding) registreren. Partijen die zich al eerder hebben laten registreren, hoeven dit niet opnieuw te doen als er bij een volgende verkiezing een geldige kandidatenlijst wordt ingeleverd.

Een politieke partij kan zijn naam op ieder moment laten registreren. Om onder deze naam mee te kunnen doen aan de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezing, moet een partij het verzoek tot registratie uiterlijk op 22 december 2025 indienen bij het centraal stembureau.  

Partijen die later een verzoek indienen, kunnen nog wel deelnemen aan de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezing. Er moet dan wel op tijd een geldige kandidatenlijst wordt ingeleverd. Er wordt in dat geval geen naam boven de lijst geplaatst, maar een nummer. 

Aanduiding registreren

U laat de naam (aanduiding) registreren waarmee u op de kandidatenlijst vermeld wilt worden. 
Dit kan:

  • een volledige naam van een groepering zijn
  • de afkorting van de naam van de groepering
  • een combinatie van beide
  • een geheel andere aanduiding. 

Op de kandidatenlijst wordt de naam gebruikt die is geregistreerd bij het centraal stembureau. 

Als uw partijnaam al eerder is geregistreerd bij de Kiesraad of bij het centraal stembureau van de Provincie Noord-Holland is er sprake van doorwerking. Dit betekent dat u de partijnaam niet nog een keer hoeft te registreren in Dijk en Waard. 
De partij moet iemand aanwijzen die namens de partij mag regelen dat de naam van de partij boven de kieslijst komt te staan. Ook moet de partij een tweede persoon aanwijzen die dit kan doen als de eerste het niet kan.

U mag de naam van een landelijke partij niet zelf veranderen of iets eraan toevoegen. Wilt u wel iets toevoegen, bijvoorbeeld de naam van uw gemeente (‘Dijk en Waard’) achter de naam? Dan moet u eerst toestemming vragen aan de landelijke partij. Dit wordt dan gezien als een nieuwe naam. De aanvraag voor deze nieuwe naam wordt op dezelfde manier gecontroleerd als een hele nieuwe aanvraag.

Waarborgsom registratie

Om de aanduiding van uw politieke partij te registreren betaalt u een waarborgsom van € 112,50. Dit bedrag kan worden overgemaakt op bankrekeningnummer NL86 BNGH 02 85 18 37 53 onder vermelding van ‘Waarborgsom registratie’ en de naam van uw politieke partij. Zodra wij uw betaling hebben ontvangen, ontvangt u hiervan een bewijs. De waarborgsom wordt terugbetaald als u een geldige kandidatenlijst inlevert bij de eerstkomende gemeenteraadverkiezing. 

Indienen registratieverzoek

U dient uw verzoek in via het formulier Verzoek tot registratie van een aanduiding (pdf, 293 KB).

U heeft daarnaast de volgende documenten nodig: 

  • Een afschrift van de notariële akte waarin de statuten van de vereniging zijn opgenomen
  • Een bewijs van betaling van de waarborgsom

Het centraal stembureau beslist zo snel mogelijk op uw verzoek tot registratie. De gemachtigde krijgt hierover schriftelijk bericht. Ook publiceren we de beslissing in het Gemeenteblad. In enkele gevallen kan het centraal stembureau een verzoek tot registratie afwijzen. Dit gebeurt als: 

  • De aanduiding in strijd is met de openbare orde
  • De aanduiding verwarrend is omdat hij geheel of in hoofdzaak overeenstemt met een al in onze gemeente, voor de Tweede Kamer of voor de provinciale staten geregistreerde aanduiding van een andere politieke partij of met een aanduiding waarvoor al eerder een registratieverzoek is ingediend
  • De aanduiding misleidend is voor de kiezers (bijvoorbeeld AOW-partij)
  • De aanduiding meer dan 35 letters of andere tekens (spaties en blanco ruimtes meegerekend) bevat
  • De aanduiding geheel of in hoofdzaak overeenstemt met die van een door de rechter verboden en ontbonden rechtspersoon
  • Op dezelfde dag bij het centraal stembureau een verzoek wordt ingediend tot registratie van dezelfde of nagenoeg dezelfde aanduiding 

Adres Centraal Stembureau gemeente Dijk en Waard

U kunt het formulier en de stukken opsturen naar:

Centraal Stembureau gemeente Dijk en Waard
Postbus 390
1700 AJ Heerhugowaard

U kunt de stukken ook via e-mail sturen. Doet u dit via verkiezingen@dijkenwaard.nl 

Het gemeentelijk register van aanduidingen is een lijst met namen van politieke partijen die zich hebben geregistreerd voor de verkiezing van de gemeenteraad.

In het gemeentelijk register van aanduidingen van Dijk en Waard staan de volgende aanduidingen (partijnamen):

  • Authentiek Dijk en Waard
  • Dijk& Waardse Onafhankelijke Partij
  • Lokaal Dijk en Waard
  • Senioren Dijk en Waard
  • BETER VOOR DIJK EN WAARD

Alle nieuwe partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezing moeten 20 ondersteuningsverklaringen van kiezers hebben voordat zij mogen meedoen. Een kiezer geeft met een ondersteuningsverklaring aan dat zij de politieke partij ondersteunen. Alleen kiezers die zelf mogen stemmen voor de gemeenteraadsverkiezing in Dijk en Waard kunnen een ondersteuningsverklaring afleggen. 

De kiezer mag ook een kandidaat op de lijst zijn, met als voorwaarde dat deze kandidaat inwoner is van de gemeente Dijk en Waard. De kiezer moet de verklaring persoonlijk afleggen bij het gemeentehuis en zich hierbij identificeren. De kiezer mag één ondersteuningsverklaring afleggen. Bij meerdere ondersteuningsverklaringen door dezelfde persoon zijn alle afgelegde verklaringen ongeldig. Ondersteuningsverklaringen worden afgelegd in de periode van 19 januari tot en met 2 februari 2026. 

U maakt de ondersteuningsverklaringen in OSV (Ondersteunende software verkiezingen) en geeft deze aan de kiezer die de verklaring in het gemeentehuis ondertekent in het bijzijn van een gemeenteambtenaar. Zorg er bij het aanmaken van de ondersteuningsverklaring in OSV voor dat de kandidaten op de lijst in dezelfde volgorde staan als op de kandidatenlijst die u inlevert op 2 februari 2026. Bij afwijkingen is de ondersteuningsverklaring ongeldig.

Waarborgsom kandidaatstelling 

Nieuwe partijen en partijen die bij de vorige gemeenteraadsverkiezing geen zetel hebben behaald betalen een waarborgsom. Deze waarborgsom bedraagt € 225,-. Dit bedrag moet uiterlijk 19 januari 2026 zijn ontvangen. U kunt de waarborgsom overmaken naar bankrekeningnummer NL86 BNGH 02 85 18 37 53 en onder vermelding van ‘Waarborgsom kandidaatstelling’ en de naam van uw politieke partij. 
U ontvangt een bewijs zodra wij uw betaling hebben ontvangen. De waarborgsom wordt terugbetaald als uw partij minimaal 75% van de kiesdeler behaalt of als uw partij geen geldige kandidatenlijst inlevert. 

Voorwaarden kandidaatstellen

De kandidatenlijst moet aan een aantal voorwaarden voldoen: 

  • Er moet minimaal 1 en er mogen maximaal 50 kandidaten op de lijst worden vermeld. Dit geldt ook bij een samenvoeging van partijen
  • De kandidaat moet op de dag van (eventuele) toelating tot de gemeenteraad 18 jaar of ouder zijn
  • De kandidaat mag maar op 1 lijst voorkomen voor de gemeenteraadverkiezing van de gemeente Dijk en Waard
  • De kandidaat moet inwoner zijn van de gemeente Dijk en Waard of een verklaring afleggen waaruit blijft dat de kandidaat voornemens is inwoner van onze gemeente te worden. De kandidaat wordt van de lijst geschrapt als blijkt dat de kandidaat deze verklaring bij meerdere gemeenten heeft afgelegd

Verklaring van instemming 

De gemeente heeft van iedere kandidaat op de kandidatenlijst een verklaring van instemming nodig. De kandidaat verklaart hiermee in te stemmen met de kandidaatstelling op de betreffende lijst. De verklaring kan niet achteraf worden ingetrokken. We verzoeken u de instemmingsverklaringen aan te leveren in dezelfde volgorde als de volgorde waarop de kandidaten op de lijst staan. Kandidaten die op dit moment nog niet in de gemeenteraad zitten moeten ook een kopie van een geldig identiteitsbewijs inleveren. 

Vermelding op kandidatenlijst 

De kandidaten worden als volgt vermeld op de kandidatenlijst: Geslachtsnaam, alle voorletters, geboortedatum en gemeente of woonplaats zoals vermeld in de Basisregistratie Personen (BRP).

Goed om te weten:

  • Voorvoegsels bij de geslachtsnaam worden in kleine letters voor de geslachtsnaam geschreven
  • Adellijke titels en predicaten kunnen voor de achternaam worden vermeld. Adellijke titels worden voluit geschreven en predicaten worden afgekort
  • Alleen de eerste letter van een voornaam wordt vermeld en achter iedere voorletter volgt een punt
  • Nadere aanduidingen van de naam mogen worden toegevoegd als deze op de gebruikelijke wijze worden afgekort. Het gaat hierbij uitsluitend om de aanduidingen sr. en jr. en afkortingen van patroniemen
  • Achter de voorletters kan tussen haakjes de roepnaam worden vermeld
  • Achter de voorletters of roepnaam mag ter aanduiding van het geslacht de toevoeging «(m)» of «(v)» worden geplaatst
  • Bij een woonplaats buiten Nederland wordt tussen haakjes de landencode toegevoegd (zie ISO-norm 3166) 

Een persoon die gehuwd of geregistreerd partner is (geweest) kan de geslachtsnaam als volgt vermelden: 

  • Alleen eigen naam
  • Alleen de naam van de echtgenoot of geregistreerd partner
  • Eigen naam gevolgd door een liggend streepje en de naam van de echtgenoot of geregistreerd partner
  • Naam van de echtgenoot of geregistreerd partner gevolgd door een liggend streepje en de eigen naam 

Op de dag van de kandidaatstelling, 2 februari 2026, moeten de volgende stukken worden ingeleverd: 

De (plaatsvervangend) gemachtigde levert de stukken namens de partij in. De (plaatsvervangend) gemachtigde moet officieel bij het centraal stembureau geregistreerd zijn. Weet u niet (meer) wie de gemachtigde voor uw partij is? Vraag dit dan na bij de gemeente via verkiezingen@dijkenwaard.nl.  

Het centraal stembureau onderzoekt op dinsdag 3 februari 2026 om 16.00 uur in een niet-openbare zitting de ingeleverde kandidatenlijsten. Bij verzuimen wordt de inleveraar hierover direct in kennis gesteld. Verzuimen kunnen op woensdag 4 en donderdag 5 februari 2026 tussen 09.00 en 17.00 uur worden hersteld. 

Op vrijdag 6 februari 2026 om 17.00 uur beslist het centraal stembureau in een openbare zitting over de geldigheid van de kandidatenlijsten, het handhaven van de daarop voorkomende kandidaten en de daarboven geplaatste aanduiding. 

Het centraal stembureau bepaalt welk lijstnummer een partij krijgt. Als uw partij bij de vorige gemeenteraadsverkiezing één of meer zetels heeft behaald, bepaalt het aantal stemmen dat u toen heeft gekregen het lijstnummer dat uw partij bij deze verkiezingen krijgt. De partij met het hoogst aantal behaalde stemmen krijgt lijstnummer 1 en zo verder. 

Bij een samenvoeging van partijen die beiden één of meer zetels hebben behaald bij de vorige verkiezingen wordt het aantal uitgebrachte stemmen op die partijen bij de vorige verkiezingen bij elkaar opgeteld om te bepalen welk lijstnummer de samengevoegde partij krijgt. Bent u een nieuwe partij of heeft u bij de vorige verkiezingen geen zetels behaald? Dan wordt het lijstnummer van uw partij bepaald door loting. 

De gemeenteraad van Dijk en Waard bestaat uit 37 leden. Er zijn dus 37 zetels te verdelen na de verkiezingen. De kiesdeler bepaalt met hoeveel stemmen een partij een zetel behaald. De kiesdeler wordt bepaald nadat alle stemmen zijn geteld. Dit doet men door het aantal geldige stemmen te delen door 37. Na de verdeling van de zetels op basis van de kiesdeler blijven er restzetels over. Bij de verdeling van de restzetels gaan we uit van het grootste gemiddelde. 

Een kandidaat die het aantal stemmen van meer dan 25% van de kiesdeler heeft gekregen wordt bij voorkeur gekozen. Bij meer kandidaten met meer stemmen dan 25% van de kiesdeler geldt dat degene met het hoogst aantal stemmen als eerst is gekozen. 

Als de benoeming wordt aangenomen moet de benoemde uiterlijk na 10 dagen de volgende stukken bij de gemeenteraad inleveren:

  • Verklaring van aanneming van de benoeming
  • Verklaring van openbare betrekkingen die worden bekleed door de benoemde
  • Uittreksel van de BRP (wordt verzorgd door Team Verkiezingen) 

Onderzoek geloofsbrieven 

De huidige gemeenteraad onderzoekt van alle benoemden de geloofsbrieven. Dit onderzoek moet uiterlijk 31 maart 2026 zijn afgerond. 

Beëdiging nieuwe raadsleden 

Op 1 april 2026 treedt de huidige gemeenteraad af en worden de nieuwe raadsleden beëdigd. 

Voor de inlevering van de kandidatenlijsten maakt u gebruik van OSV. Dit systeem verwerkt de gegevens van de politieke partijen, de deelnemende kandidaten en de uitslag. U kunt OSV zelf downloaden via de website van de Kiesraad. 

De leverancier verzorgt enkele maanden voor de verkiezingen digitale instructiebijeenkomsten zodat u weet hoe u OSV moet gebruiken. 

Om gekozen te mogen worden voor de gemeenteraad gelden dezelfde eisen als voor uitbrengen van de stem. Het woonplaatsvereiste en leeftijdsvereiste geldt in dit geval echter op de dag van (eventuele) toelating tot de gemeenteraad.

Gemeenteraadsleden of personen die op de kandidatenlijst staan voor de gemeenteraadsverkiezingen mogen geen lid zijn van een stembureau.

Politieke partijen kunnen gebruik maken van de verkiezingsborden die de gemeente verspreid over Dijk en Waard laat plaatsen. Dit worden trotterborden genoemd. U levert uw poster digitaal aan bij de leverancier van de trotterborden via het volgende e-mailadres: politiekepartijen@imagebuilding.com. De deadline voor het aanleveren van de posters is donderdag 15 januari 2026. 

Lever uw poster aan volgens de geldende specificaties (pdf, 2 MB)

Andere mogelijkheden om reclame te maken 

Naast het gebruik van de verkiezingsborden kunt u ook andere mogelijkheden gebruiken om reclame te maken voor uw politieke partij. In Dijk en Waard zijn 10 openbare plakzuilen waar u uw posters zonder toestemming kunt bevestigen. 

In aanloop naar verkiezingen mogen politieke partijen ook sandwich- en driehoeksborden plaatsen om hun partij te promoten. Deze borden mogen worden geplaatst vanaf de dag na de kandidaatstelling en moeten uiterlijk één dag na de verkiezingsdag weer worden verwijderd. Per verkiezingscampagne mogen maximaal 10 borden worden geplaatst. Op onze webpagina tijdelijke reclame leest u hier meer over.

Maak alleen gebruik van de verkiezingsborden en/of de andere genoemde mogelijkheden. Breng geen stickers of posters aan op andere plekken. Zo houden we onze gemeente netjes. Ook binnen en in de directe omgeving van een stembureau mogen geen uitingen voor politieke partijen worden geplaatst.