Rolstoeltraining: van drempel naar durf
Een stoeprandje, een verzakte tegel, een roltrap of een auto die even op het trottoir geparkeerd staat. De meeste mensen denken er niet bij na, maar voor rolstoelgebruikers kunnen het grote obstakels zijn. Of op zijn minst een uitdaging. Rolstoeltraining neemt angst weg en geeft vaardigheden mee. Anja Duinmeijer-Arets bracht het Wheelchair Skills Team naar Dijk en Waard.
Rolstoeltraining geeft vrijheid terug
Spannend oefenen in Middenwaard
Het is een bijzonder gezicht in Middenwaard. Een groep rolstoelgebruikers van uiteenlopende leeftijden uit de regio Schagen en Den Helder staat boven bij de Kik-winkel voor de roltrap. Onder begeleiding van oud-Paralympisch zitskiër Floris Meijer rollen ze achterwaarts naar de bewegende roltrap. Achterwielen worden op een trede gezet, hand of handen gaan stevig aan de reling. Een voor een verdwijnen de heren, dames, jongens en meisjes naar beneden. En weer omhoog. Je houdt je hart vast, abseilen lijkt ons veiliger, want dan ben je tenminste nog gezekerd, maar voor deze cursisten wordt het per keer makkelijker. De groep uit de kop van Noord-Holland is te gast in Middenwaard, omdat dit de meest noordelijke plek in de provincie is met een roltrap met treden. De rolbaan bij Intertoys wordt ook aangedaan, net als allerlei andere hindernissen rondom het winkelcentrum.
Kom op jongens!
Anja Duinmeijer-Arets kijkt niet alleen toe, maar doet mee. Ze wordt meteen aangesproken door een winkelmedewerker. Haar dochter zit in een rolstoel en Anja geeft meteen advies. Anja, een ex-verpleegkundige uit Heerhugowaard, is zelf relatief kort rolstoelgebonden. Door long-covid kan ze nog maar enkele tientallen meters lopen. In huis of even naar de directe buurvrouw: “De fysiotherapeut stond destijds aan mijn bed en zei: ‘Kijk eens vanuit je beroep als verpleegkundige naar hoe je bent’ en ik realiseerde me dat ik eigenlijk al lang aan een rolstoel toe was.”
Van idee tot aanvraag
Anja is niet iemand die bij de pakken neerzit en ze zocht naar hulp met het dagelijks gebruik van haar rolstoel. “Ik kon in Dijk en Waard niks vinden en als verpleegkundige dacht ik: kom op jongens! Er moet toch iets zijn? Ik kwam uit op het Wheelchair Skills Team. Zij hadden geen ingang bij de gemeente, als particulier kon ik geen aanvraag doen, maar door het Sport- & Preventieakkoord bleek het toch te kunnen. Ik heb een aanvraag gedaan met mijn participatiepartners Zorgwaard Fysiotherapie, mijn oude werkgever Evean thuiszorg en Celine van MET Dijk en Waard. Die aanvraag werd gehonoreerd.”
Samenwerking met de gemeente
“Denice van Appeldoorn, sportmakelaar van Dijk en Waard Sport hielp me met de aanvraag,” vervolgt Anja. “Bij de tweede les zag ze hoe nodig het was en zij is het gaan oppakken en plannen gaan maken, waardoor er in december weer trainingen zijn met twee groepen van acht.”
De eerste lessen
De eerder genoemde roltrap nemen is voor gevorderden; de cursus begint met de basis: “De training begint in sporthal De Draai met leren wheelies maken. Met je voorwielen omhoog dus. Een balanspunt vinden tussen jou en je rolstoel is erg moeilijk, maar we oefenen met een dikke turnmat achter ons. Je bent daar de eerste twee lessen echt wel mee zoet. Je kan thuis ook oefenen en als je het balanspunt eenmaal gevonden hebt, heb je een goede basis. In de hal liggen houten blokken van ongeveer anderhalf bij anderhalve meter. De laagste is drie centimeter en het is al een hele uitdaging om daar met je rolstoel op te komen. Dan ga je naar vijf centimeter en het hoogste blok is vergelijkbaar met een hoge stoeprand. Die kan ik nog niet maar daar ga ik voor! Je leert ook hellingen op en af gaan. Achteruit op met een wheelie is vaak handiger dan vooruit. Naar beneden ga je vooruit in een wheelie, want als een helling een kuiltje onderaan heeft, slaan je voorwielen daar snel in vast en word je bijna uit je stoel gelanceerd.”
Buiten oefenen
Na de binnenoefeningen zijn er ook twee buitentrainingen. Anja: “Alle stoepen in Nederland lopen schuin af vanwege de afwatering en het is moeilijk en een apart soort lichamelijke belasting om hem rechtuit te houden. Verder heb je overal schuine tegels en kuilen. Dat is een stuk moeilijker dan de houten blokken. Ik ga in december weer meedoen, want ik denk dat ik er nog meer uit kan halen. In het voorjaar komt er een natuurtraining. Die staat op mijn verlanglijstje. Het is als rolstoelgebruiker zo moeilijk om echt helemaal in de stille natuur te komen waar je geen auto hoort.”
Veiligheid bij brand
Terwijl we ons gesprek bij de roltrappen afronden merkt Anja iets op: “Volgens mij staan zowel de lift als de roltrap stil als er brand is. Misschien moeten we een keer met de brandweer oefenen hoe je dan naar beneden kunt. Ik wil helpen met tips als ervaringsdeskundige."
Geen drempels, maar uitdagingen
“Het leven heeft geen drempels en hindernissen, maar uitdagingen”, meldt Anja tot slot. “Die moet je met een glimlach aangaan!”
Meer informatie
Ga voor informatie, data en inschrijven naar wheelchairskillsteam.nl(Verwijst naar een externe website). De vaardigheidstrainingen voor handbewogen rolstoelen worden deels vergoed vanuit de SPUK/GALA-gelden voor valpreventie. De eigen bijdrage is € 50,-.